ห้องที่ ๘๖ : หม่อมเจ้าสวัสดิ์


           ปางรามเสดจออกแจ้งเสียงพล ยักษเอย
ถามพิเภกทูลยุบลแบบรู้
แสงอาทิตยแว่นมีผจญพรหมเกบ นานแฮ
จงโปรดองคตผู้ฉลาดให้ลวงพรหม
          จอมบรมอิศเรศได้ทราบกิจ การเอย
เรวเรียกองคตคิดมุ่งแค้น
ตรัสเตือนพิเภกสฤษดิ์อริเพศ พาลแฮ
พลันพิเภกแปลงแม้นพี่เลี้ยงมารทมิฬ
          หลานอินทรผินภักต์รพริ้มพิศกาย มารเฮย
ตรวจทั่วสรรพางค์หมายแม่นแล้ว
กลับสฤษดิรูปตนกลายเปนรูป ยักษแฮ
พลางนบนารถคลาศแคล้วเคลื่อนคล้อยลอยลม
          ถึงพรหมทูลข่าวร้อนลงกา กระลีแฮ
จอมราชแสงอาทิตย์มาช่วยกู้
จักฃอแว่นศักดาไปส่อง ศึกเอย
พรหมสดับสารมิรู้เล่ห์เร้นรามา
          ธาดาหยิบแว่นให้อสุรี แปลงเอย
องคตรับดุษดีเสรจแล้ว
อำลารีบจรลียังราช รามแฮ
ถวายแว่นสุริการแกล้วกล่าวแจ้งกลถวาย
          นารายน์รับแว่นยิ้มยลยิน ดีนา
หัดถลูบหลังพานรินท์รรื่นแผ้ว
สรเสริญเล่ห์ขุนกระบินทร์โดยชื่น พระไทยแฮ
ตรัสเรียกสุครีพแล้วสั่งให้เตรียมพล
          บัดดลสุครีพน้อมนบคลาน คลาเฮย
รีบออกมายังพระลานโล่งฟ้า
จัดศรีหณุมานคุมเกียก กายแฮ
องคตคุมทัพหน้าทัพท้ายนิลนนท์
          กองพลยุกระบัตไห้ชมภู พานเอย
สมทบทัพหลวงชูเดชซ้อง
สุครีพตรวจตราดูเสรจด่วน ทูลแฮ
ทรงฤทธิทราบชวนน้องนารถไท้สนานชล
          ทรงสุคนธรศแล้วสอดสนับ เพลาเอย
ภูษิตฉลององค์รยับมาศพร้อย
รัดองค์ทับทรวงสลับเจียรบาต ตาบแฮ
พาหุรัดอินทรนูสร้อยมกุฎแก้วจรผจง
          เสรจสรงพระเชษฐไท้ทรงศร ศรีแฮ
พระลักษณกุมขรรค์รอญฤทธิแผ้ว
สองทรงราชรถงอนงามยิ่ง งามนา
ถึงมหุดิฤกษแล้วลั่นฆ้องเดินพล
          บัดดลแดนรบให้อยุดรถ แลนา
เหนทัพพักบรรพตใหญ่ตั้ง
บัญชาสั่งองคตรีบจู่ โจมแฮ
องคตยินมิยั้งเร่งต้อนพลกรบินทร์
          พานรินทร์เหิมให้เร้ารุมรบ ยักษ์แฮ
ยักแย่งตีลิงตบเตะซ้ำ
ยักษถอยเร่รุกตลบลิงมุด กัดฮา
ผลัดเปลี่ยนเหียนหันห้ำต่างเหี้ยมหาญณรงค์
          อาจองอึงโอ่อ้างเอ็ดเอะ อะเอย
ตีต่างตีตูมเตะต่อยโต้
ลิงลากเล่นเลือดเละไหลลั่ง เลอะแล
ยักษย่อยยับยอบโย้ย่อยั้งยืนแหยง
          สุดแรงมารพ่ายแพ้พานร พลเอย
จอมยักษโกรธจับศรเสี่ยงน้าว
เดชศรแผ่อเนกรอญลิงแหลก ชีพนา
บัดพระหริรักษท้าวหัดน์แล้วพิศวง
          พลางทรงอรรคนีวาตแล้วแผลงหมาย ตรงเอย
ถูกรถแสงอาทิตย์ทลายลั่นก้อง
สารถีราชสีห์วายวอดชีพ ลงนา
ศรกลับชุบลิงซ้องส่างฟื้นคืนแรง
          องค์แสงอาทิตยไท้ตกรถ ลงเอย
เคืองขุ่นขบทนต์บดเบ่งเกรี้ยว
ทรงจักรคว่างปลิวจรดตรงภักต์ร รามแฮ
จักรยักษ์เวียนรอบเลี้ยวรถแก้วหริวงษ์
          รามทรงพลายวาตน้าวแผลงผลาญ จักรเอย
จักรแหลกศรถูกมารมั่วกลุ้ม
ขุนมารอ่านมนต์ประสานศรหลุด ตลอดแฮ
พลันค่อยหายคลายคลุ้มจิตรแล้วตรองผจญ
          บัดดลบอกพี่เลี้ยงรีบจ รลีแฮ
ไปสู่พรหมทูลฃอแว่นฟ้า
เสนีห่อนรีรอรีบสู่ พรหมเอย
ทูลเหตุพรหมพรหมว้าว่าโอ้อัศจรรย์
          โดยพลันตูให้แว่นเองไป เทียวนา
ฃุนยักษฟังพรหมไฃข่าวร้าว
เสียกลยิ่งเสียใจมินอบ นบแฮ
รีบเหาะมาทูลท้าวธเรศไท้จอมมาร
          สงสารแสงอาทิตย์เศร้าทรวงเหงา ครวญเอย
เอะพิเภกอาเราริรู้
คิดผลาญบอกกลเฃาคิดฆ่า เรานา
ถึงจักตายจำสู้สืบเชื้อชายฉกรรจ์
          กุมภัณฑ์ชวนพี่เลี้ยงแผลงผยอง ฤทธิเอย
โถมไล่วานรประลองเล่หม้วย
ถึงรถลักษณรามสองเสดจจาก รถแฮ
พลางต่อฤทธิ์รบด้วยแทตยร้ายในสนาม
          ปางรามรบต่อด้วยยักษี กรษัตริยเอย
ลักษณกับจิตรไพรียุทธเยื้อง
แผลงฤทธิต่างรุกตีติดต่าง รับแฮ
สองราชโถมเหยียบเบื้องบ่าซ้ายสองอสูร
          สองพูลพระฤทธิแม้นพระกาฬ เทิยวแฮ
หมายฆ่าสองแทตยหาญฮึกกล้า
สองตีถูกสองมารมึนเพลี่ยง เซเอย
ปวงหมู่พานรอ้าโอษฐพร้องเยาะหยัน
          กุมภัณฑ์แสงอาทิตยท้อทนอาย ใจเอย
โกรธจับศรพาดสายเสี่ยงน้าว
ศรถูกเหล่าลิงตายแลต่าง เจบแฮ
เสียงโครกครอกครางอ้าวดั่งต้องอสุนี
          ภูมีสองราชไท้ทัศนา เหตุเอย
พลันลั่นศรดลสวาสว่างฟื้น
ศรกลับตัดชีวาพลไพ่ร มารแฮ
ศรพิศม์ฤทธิบลื้นแล่นต้องสองมาร
          จอมมารแสงอาทิตยทั้งจิตรไพ รีนอ
ถูกพิศม์ศรเสียดใจจวบล้ม
พบลงเสือกเศียรไปปวดทั่ว กายนา
ฤทธิพิศม์ศรเฉกต้มตัดสิ้นสูญชนม์
          เสรจผจญผลาญชีพเจ้าเมืองโรม คัลเอย
ปวงหมู่ลิงฮึกโหมโห่พร้อม
ทุกเทพย่อมแสนโสมมนัศชื่น ชมแฮ
โปรยบุบผามาน้อมเนื่องน้อมถวายไชย
          จอมไตรยตรัสให้เลิกพลขันธ์ เถิดแฮ
จวนจวบพระสุริยฉันลับฟ้า
สุครีพรับพจนพลันตรวจทัพ กลับเฮย
ถึงพลับพลาบ่อช้าเสดจขึ้นในสฐาน

จบห้องที่ ๘๖

  เนื้อความกล่าวถึงพิเภกทูลพระรามว่าแสงอาทิตย์ซึ่งเป็นแม่ทัพในศึกครั้งนี้มีแว่นสุรการซึ่งส่องเป็นแสงอาทิตย์ทำลายข้าศึกได้ แสงอาทิตย์ฝากแว่นนี้ไว้ที่พระพรหม พระรามจึงให้องคตแปลงกายเป็นพี่เลี้ยงแสงอาทิตย์ไปลวงขอแว่นสุรการจากพระพรหม พระพรหมหลงกลประทานแว่นให้องคต เมื่อองคตนำแว่นมาถวาย พระรามก็สั่งให้สุครีพจัดทัพ มีหนุมาน องคต นิลนนท์ และชมพูพานคุมทัพต่าง ๆ เมื่อพระรามแผลงศรอัคนิวาตทำลายรถทรงของแสงอาทิตย์ แสงอาทิตย์ตกจากรถก็ขว้างจักรเข้าใส่พระราม แต่พระรามแผลงศรพลายวาตทำลายจักรได้ แล้วเสียบแสงอาทิตย์ทั่วทั้งร่าง แสงอาทิตย์ร่ายมนตร์ปลดศรออกได้ แล้วให้พี่เลี้ยงไปทูลขอแว่นแก้วจากพระพรหม เมื่อรู้ว่าพระพรหมประทานแว่นแก้วให้ฝ่ายพระรามไปแล้ว ก็เสียใจ ฉุกคิดว่าพิเภกอาของตนคงเป็นผู้บอกความลับนี้แก่พระราม แสงอาทิตย์ยังมีมานะคิดสู้ต่อไป จึงชวนจิตรไพรีพี่เลี้ยงเข้าโรมรันกับพระรามและพระลักษณ์ แต่ถูกศรพระรามและพระลักษณ์จนสิ้นชีพทั้งสองตน